Profesor Lesław Kwaśniewski (1961-2014)

     12 października br. mija pierwsza rocznica śmierci prof. nzw. dra hab. inż. Lesława Kwaśniewskiego – wybitnego naukowca i wykładowcy, który związał swoją karierę zawodową z Wydziałem Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej. Profesor zmarł po długiej i ciężkiej chorobie, w wieku 53 lat. Do ostatniego dnia życia był bardzo aktywny zawodowo i miał szerokie plany na przyszłość. Umarł zdecydowanie przedwcześnie. Pozostawił po sobie szkołę naukową w zakresie zaawansowanych metod komputerowych mechaniki i inżynierii. Jego dzieło kontynuują doktoranci i studenci w kraju i zagranicą.

     Profesor Lesław Kwaśniewski urodził się 25 sierpnia 1961 roku w Stalowej Woli. Po ukończeniu liceum ogólnokształcącego w roku 1980 rozpoczął studia na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej, które ukończył w roku 1986, z wynikiem bardzo dobrym, uzyskując tytuł zawodowy magistra inżyniera w specjalności konstrukcje budowlane i inżynierskie (specjalizacja teoria konstrukcji). Pracę dyplomową pt. „Analiza drgań sprężysto-lepkoplastycznej powłoki kulistej w zakresie dużych przemieszczeń” przygotował pod kierunkiem prof. Wiesława Wojewódzkiego. W roku 1986 rozpoczął także studia indywidualne w specjalności mosty i budowle podziemne, które przerwał w roku 1988. W tym roku rozpoczął bowiem staż asystencki w Instytucie Mechaniki Konstrukcji Inżynierskich na Wydziale IL PW.
     Od roku 1989 Lesław Kwaśniewski pracował w Instytucie Mechaniki Konstrukcji Inżynierskich na stanowisku asystenta, następnie na stanowisku starszego wykładowcy, a od 1997 r. na stanowisku adiunkta. W roku 1997 uzyskał stopień naukowy doktora nauk technicznych w dyscyplinie naukowej budownictwo, przedstawiając rozprawę nt. „Wyznaczanie obciążeń krytycznych prętów cienkościennych przy zastosowaniu szeregów potęgowych”. Promotorem rozprawy był prof. Jan B. Obrębski.
     Instytut Mechaniki Konstrukcji Inżynierskich został w roku 2009 rozwiązany. W wyniku reorganizacji struktury Wydziału Inżynierii Lądowej, w ramach Instytutu Dróg i Mostów, utworzono Zakład Mechaniki Teoretycznej i Mechaniki Nawierzchni Komunikacyjnych, w którym Lesław Kwaśniewski został zatrudniony. W roku 2011 objął stanowisko kierownika tego zakładu. Funkcję tę pełnił do śmierci.
     Dnia 21.04.2010 r. Rada Wydziału IL wszczęła drowi inż. Lesławowi Kwaśniewskiemu przewód habilitacyjny nt. „Przydatność i wiarygodność nieliniowego modelowania konstrukcji”, zakończony nadaniem mu w dniu 23.03.2011 r. stopnia naukowego doktora habilitowanego nauk technicznych. Przedmiotem rozprawy habilitacyjnej był cykl czterech opublikowanych artykułów naukowych, zestawiony wraz z opisem i wydrukowany w formie książkowej w Oficynie Wydawniczej Politechniki Warszawskiej. Na wymieniony cykl złożyły się następujące publikacje:

1. Kwaśniewski L. (2009): Complete equilibrium path for Mises trusses, International Journal of Non-Linear Mechanics, vol. 44, pp. 19-26.
2. Kwaśniewski L. (2009): On practical problems with verification and validation of computational models, Archives of Civil Engineering, vol. LV, no 3., 323-346.
3. Kwaśniewski L. (2010): Numerical verification of post-critical Beck’s column behavior, International Journal of Non-Linear Mechanics, vol. 45, pp. 245-255.
4. Kwaśniewski L. (2010): Nonlinear dynamic simulations of progressive collapse for a multistory building, Engineering Structures, vol. 32, no 5, pp. 1223-1235.

     W dniu 1 października 2012 roku Lesław Kwaśniewski został mianowany na stanowisko profesora nadzwyczajnego Politechniki Warszawskiej.
     Zainteresowania naukowe Profesora były bardzo rozległe. Warto przy tym podkreślić, że większość znacznej liczby publikacji, powstałych po uzyskaniu stopnia doktora, była efektem konkretnych prac badawczych w ramach grantów lub zleceń, bardzo często przy współpracy z ośrodkami zewnętrznymi, w tym przede wszystkim zagranicznymi.
     Pierwszym obszarem aktywności naukowej, jaki należy wymienić, będącym także przedmiotem rozprawy doktorskiej i częściowo rozprawy habilitacyjnej, była problematyka stateczności i wyboczenia konstrukcji. W czasie 10-miesięcznego stażu w University of Michigan, zorganizowanego przez Fundację Dekabana, Profesor zajmował się właściwościami mechanicznymi płyt żelbetowych i badaniem połączeń konstrukcji stalowych poddanych obciążeniom sejsmicznym.
     Kolejny obszar zainteresowań badawczych obejmował dynamikę konstrukcji mostowych i był przedmiotem wiele lat trwającej współpracy z prof. J. Wekezerem i jego zespołem z Florida State University, ale także z Zakładem Mostów Wydziału IL PW. Silnie amerykański akcent wynikający ze współpracy z Crashworthiness and Impact Analysis Laboratory w FAMU-FSU College of Engineering na Florydzie, kierowanym przez prof. J. Wekezera, towarzyszył pracom poświęconym dynamice pojazdów, zwłaszcza numerycznemu modelowaniu pojazdów mechanicznych dedykowanemu tzw. crush testom. W ostatnich latach Profesor Lesław Kwaśniewski poświęcał wiele uwagi modelowaniu zjawisk pożarowych i symulacjom komputerowym zachowania się konstrukcji budowlanych w warunkach pożaru. Związane to było z jego uczestnictwem w unijnym programie Cooperation in Science and Technology (COST) w ramach akcji „Urban Habitat Constructions under Catastrophic Events” oraz „Integrated Fire Engineering and Response” realizowanych przez międzynarodową grupę badawczą.
     Motywem przewodnim prac prowadzonych przez Profesora, a zarazem jego głównym polem zainteresowań naukowych, było modelowanie numeryczne, w tym nieliniowe, z wykorzystaniem do obliczeń zaawansowanych narzędzi i programów komputerowych. Szczególnie wiele uwagi poświęcał problematyce weryfikacji obliczeń i walidacji modeli obliczeniowych, zarówno od strony teoretycznej, jak i metodycznej. Był w dziedzinie modelowania numerycznego uznanym na świecie specjalistą. Artykuł “Finite element analysis of vehicle-bridge interaction” autorstwa L. Kwaśniewskiego, H. Li, J. Wekezera i J. Małachowskiego opublikowany w Finite Element Analysis and Design (vol. 42, no 11, pp. 416-432) został sklasyfikowany na drugim miejscu w kategorii najczęściej cytowanych prac opublikowanych w tym czasopiśmie.
     Profesor Lesław Kwaśniewski, w uznaniu jego kompetencji, został członkiem międzynarodowej grupy ekspertów pracujących nad regulaminem EKG ONZ nr 66 dotyczącego odporności zderzeniowej i bezpieczeństwa autobusów oraz członkiem stowarzyszenia doradczego Elsevier Innovation Explorers Community, a także członkiem Komitetu Technicznego ds. Projektowania Konstrukcji Budowlanych PKN.
     Profesor był aktywnym zwolennikiem odpowiedniego łączenia badań eksperymentalnych, analiz numerycznych i symulacji komputerowych przy wykorzystaniu znanych i szeroko stosowanych programów do obliczeń inżynierskich oraz zwolennikiem współpracy zespołów badawczych z różnych ośrodków, w tym krajowych i zagranicznych (w szczególności, oprócz już wymienionych, z Transportation Research and Analysis Computing Center w Argonne National Laboratory).
     W celu propagowania modelowania numerycznego jako skutecznego narzędzia do analiz oraz projektowania obiektów inżynierskich i zaszczepiania go wśród przyszłej kadry badawczej Profesor Kwaśniewski powołał do życia w roku 2011 Koło Naukowe Modelowania Numerycznego i potrafił co roku zaleźć nowych studentów chętnych do współpracy. Profesor umiejętnie formułował zadania badawcze i wzbudzał zainteresowanie wśród studentów – interesowała go praca studentów w kole naukowym, a nie jedynie członkostwo. Dzięki szerokim kontaktom Profesora, sześcioro członków koła w tak krótkim okresie wyjechało do USA na staże w trzech uznanych ośrodkach.
     Lesław Kwaśniewski jest autorem lub współautorem 15. publikacji w czasopismach wyróżnionych przez Journal Citation Report, ponad 20. publikacji w innych czasopismach naukowych, 10. rozdziałów opublikowanych w monografiach, ok. 50. referatów na konferencjach międzynarodowych wymienionych w bazach Web of Science lub Scopus, a także ponad 40. referatów na innych konferencjach (międzynarodowych i krajowych). Ponadto, był recenzentem wielu artykułów, w tym do czasopism o dużej randze międzynarodowej, recenzentem projektów badawczych i autorem wielu raportów. Uczestniczył w pracach 10. krajowych- i 8. zagranicznych projektów badawczych.
     Za swą działalność naukową Profesor Kwaśniewski otrzymał cztery nagrody indywidualne Rektora Politechniki Warszawskiej (dwie nagrody I stopnia i dwie nagrody II stopnia) oraz jedną nagrodę zespołową I stopnia.
Działalność dydaktyczna Lesława Kwaśniewskiego była również bardzo różnorodna – zarówno tematycznie, jak i ze względu na audytorium. Na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej Profesor prowadził zajęcia z wytrzymałości materiałów (od 2007 r. na studiach anglojęzycznych) oraz z przedmiotu komputerowe systemy analizy konstrukcji (dla studentów specjalizacji teoria konstrukcji i dla doktorantów). Ponadto na Florida State University (jako teaching assistant u prof. J. Wekezera) z przedmiotów: Structural Analysis, Finite Elements in Structures oraz Structural Stability Theory. Był promotorem lub współpromotorem kilkunastu prac dyplomowych – magisterskich i inżynierskich.
     Społeczność Wydziału Inżynierii Lądowej PW głęboko odczuwa brak Profesora Lesława Kwaśniewskiego. W osobie Profesora widzieliśmy nie tylko naszego kierownika, wybitnego naukowca, osobę o rozległej wiedzy i licznych zainteresowaniach, ale przede wszystkim – dobrego i niezawodnego kolegę i przyjaciela, który na zawsze pozostanie w naszej pamięci.

Koleżanki i koledzy
z Zakładu Mechaniki Teoretycznej
i Mechaniki Nawierzchni Komunikacyjnych